Την οργή του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που εκφράστηκε τόσο με εμπρηστικές δηλώσεις αξιωματούχων, όσο και με επίσημες ανακοινώσεις του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, προκάλεσαν τόσο η δήλωση του προέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σχετικά με τα Βαρώσια, όσο και αυτή της Επιτροπής Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ, αναφορικά με την Αγία Σοφία και τη μετατροπή της σε τζαμί. Με την Αγκυρα να δοκιμάζει τα όρια της Δύσης, σε ένα σκληρό διπλωματικό παζάρι, αποδεικνύοντας με τις εξαγγελίες για την Αμμόχωστο, ότι συνεχίζει να επιδιώκει την ένταση, ανάγκασαν τον ΟΗΕ και τη διεθνή κοινότητα να αντιδράσουν. Οι απαντήσεις από την Τουρκία που ακολούθησαν επιβεβαίωσαν τόσο την πλήρη αμφισβήτηση της διεθνούς νομιμότητας καθώς και των θεσμών που την εκπροσωπούν. Σε αυτούς τους θεσμούς και πώς θα επιλέξουν να απαντήσουν στρέφονται πλέον και τα βλέμματα Αθήνας και Λευκωσίας. Οι ΥΠΕΞ Ελλάδας και Κύπρου, Νίκος Δένδιας και Νίκος Χριστοδουλίδης παραμένουν σε ανοιχτή γραμμή, με τις ισορροπίες να χαρακτηρίζονται εξαιρετικά εύθραυστες.
Η επίθεση Ερντογάν ήρθε εμμέσως με αφορμή την επέτειο της υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάνης, που διεμήνυσε ότι «η Τουρκία δεν θα υποκύψει στις απειλές, τον εκφοβισμό και τον εκβιασμό ορισμένων κύκλων σε οποιονδήποτε αγώνα διεξάγει. Θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα δικαιώματά της που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο». Υποστήριξε δε ότι η χώρα του θα μπει στο 2023 πιο ισχυρή και θα γιορτάσει την 100η της επέτειο «πιο ανεξάρτητη και πιο ευημερούσα χώρα οικονομικά, στρατιωτικά, πολιτικά και διπλωματικά».
Το τουρκικό ΥΠΕΞ, επιτέθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας απορρίπτοντας την καταδικαστική για την Αγκυρα και το ψευδοκράτος δήλωσή του για τα Βαρώσια, την οποία αποδίδει σε «ελληνική και ελληνοκυπριακή μαύρη προπαγάνδα». Επίθεση στο Συμβούλιο Ασφαλείας αλλά και σε ΗΠΑ, Βρετανία, Ρωσία και ΕΕ εξαπέλυσε και ο τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, λέγοντας ότι δεν θέλουν να αναγνωριστεί η «ΤΔΒΚ», ενώ στρέφοντας τα βέλη του στις Βρυξέλλες που δέχτηκαν όπως είπε ως μέλος την «ελληνοκυπριακή διοίκηση παράνομα». Επίθεση στο Συμβούλιο Ασφαλείας και από τον εκπρόσωπο του ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ, που ανέφερε ότι το Σώμα χάνει την αξιοπιστία του…
Η Αγιά Σοφιά
Οξύτατη αντίδραση της τουρκικής διπλωματίας και για την απόφαση της ΟΥΝΕΣΚΟ για την Αγία Σοφία. Κάνει λόγο για «πολιτικά κίνητρα» της απόφασης και χαρακτηρίζει τα δύο μνημεία ιδιοκτησία της Τουρκίας και τον σκοπό και τη χρήση τους μέρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Τουρκίας. Ο Ερντογάν από την πλευρά του, χαρακτηρίζει την Αγία Σοφία σύμβολο του τουρκικού πολιτισμού και υποστηρίζει ότι «αναστήθηκε» με τη μετατροπή της σε τζαμί.
Παράλληλα με τις επιθέσεις σε ΟΗΕ και ΕΕ, Τσαβούσογλου και Τσελίκ με αφορμή την επέτειο θανάτου του Σαδίκ Αχμέτ, ενός εκ των εκπροσώπων της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, έκαναν λόγο ξανά για τούρκικη μειονότητα.
Αθήνα και Λευκωσία παραμένουν σε στενό συντονισμό, καθώς παρακολουθούν την ένταση να έχει μεταφερθεί στην Κύπρο, συνεχίζοντας να επιδιώκουν το ζήτημα των Βαρωσίων να συζητηθεί και σε έκτακτο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ. Διπλωματικές πηγές υπογράμμιζαν ότι «η Τουρκία με πρόσφατες ανακοινώσεις που εξέδωσε, δείχνει για μια ακόμα φορά ότι έχει πάρει οριστικό διαζύγιο με τη διεθνή νομιμότητα» ενώ την ίδια στιγμή με τη στάση της αποδεικνύει ότι αγνοεί τους βασικούς κανόνες της διεθνούς κοινότητας επιμένοντας στην παραβατική της συμπεριφορά. Για Αθήνα και Λευκωσία η στήριξη των ΗΠΑ, Γαλλίας, Ρωσίας, Ιρλανδίας, Ινδίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας, αλλά και της Αιγύπτου και του Ισραήλ χαρακτηρίζονται καίριας σημασίας.