ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤ

ਅਪਡੇਟ ਦਾ ਸਮਾਂ :
240
ਨਵਦੀਪ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ
ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ’ਤੇ ਝਾਤੀ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਪੋਟਿਆਂ ’ਤੇ ਗਿਣੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਸਖਤ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੇਖੇ ਜਾਣ ਤਾਂ ਦੱਖਣ ਏਸ਼ਿਆਈ ਖਿੱਤੇ ਵਿਚੋਂ ਭਾਰਤ ਝੰਡਾਬਰਦਾਰ ਬਣ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਪੱਖੋਂ ਭਾਰਤ ਇਕ ਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ੋਰ-ਸ਼ੋਰ ਨਾਲ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ਿਆਈ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜਥਾ ਵੀ ਭਾਰਤ ਹੀ ਭੇਜਦਾ ਹੈ। ਓਲੰਪਿਕ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ ਵੀ ਮਾਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਖਤ ਕੁਆਲੀਫਾਈ ਗੇੜ ਪਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿਚ ਦਾਖਲੇ ਦੀ ਟਿਕਟ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿਚੋਂ ਤਮਗੇ ਜਿੱਤਣ ਵਿਚ ਵੀ ਭਾਰਤ ਹੀ ਮੀਰੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੁੱਲ 26 ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ 9 ਸੋਨੇ, 5 ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ 12 ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਨੰਬਰ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ 3 ਸੋਨੇ, 3 ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ 4 ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਤਮਗਿਆਂ ਨਾਲ ਕੁੱਲ 10 ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ ਹਨ।
ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਦੇ 125 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਰਸਮੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ 1920 ਦੀਆਂ ਐਂਟਵਰਪ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਪਹਿਲੇ ਖਿਡਾਰੀ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। 1900 ਦੀਆਂ ਪੈਰਿਸ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਮੌਕੇ ਨਾਰਮਨ ਪਿਚਰਡ ਨੇ ਭਾਰਤ ਤਰਫੋਂ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦਿਆਂ 200 ਅਤੇ 200 ਮੀਟਰ ਹਰਡਲਜ਼ ਦੌੜ ਵਿਚ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਦੋ ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ ਸਨ ਪਰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਭਾਰਤ ਰਸਮੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖੇਡ ਦਲ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਲਈ ਨਹੀਂ ਸੀ ਭੇਜਦਾ। ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਨਾਰਮਨ ਪਿਚਰਡ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਭਾਰਤੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ; ਨਾਲ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦਾ ਖਿਡਾਰੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਓਲੰਪਿਕ ’ਚ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ; ਹੁਣ ਤੱਕ 151 ਮੁਲਕਾਂ ਨੇ ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ ਹਨ। ਸਮੁੱਚੀ ਤਮਗਾ ਸੂਚੀ ’ਚ ਭਾਰਤ 54ਵੇਂ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਮੁੱਚੀ ਤਮਗਾ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕਾ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ 1022 ਸੋਨੇ, 795 ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ 706 ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਤਮਗਿਆਂ ਨਾਲ ਕੁੱਲ 2523 ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਰੂਸ (ਪੁਰਾਣੇ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਸਮੇਤ) ਦੂਜੇ ਅਤੇ ਬਰਤਾਨੀਆ ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਨੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 1010 ਤੇ 851 ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ। ਚੌਥਾ ਸਥਾਨ ਏਸ਼ਿਆਈ ਮੁਲਕ ਚੀਨ ਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ 546 ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ ਹਨ। ਏਸ਼ਿਆਈ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਚੀਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਪਾਨ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ, ਇਰਾਨ, ਉਤਰੀ ਕੋਰੀਆ, ਕਜਾਕਸਿਤਾਨ, ਥਾਈਲੈਂਡ ਵੀ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਰਹੇ ਹਨ।
1920 ਐਂਟਵਰਪ ਅਤੇ 1924 ਪੈਰਿਸ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਖੇਡ ਦਲ ਕੋਈ ਤਮਗਾ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤ ਸਕਿਆ। ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਛੇ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ (1928 ਐਮਸਟਰਡਮ, 1932 ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ, 1936 ਬਰਲਿਨ, 1948 ਲੰਡਨ, 1952 ਹੈਲਸਿੰਕੀ ਤੇ 1956 ਮੈਲਬਰਨ) ’ਚ ਭਾਰਤੀ ਹਾਕੀ ਟੀਮ ਨੇ ਸੋਨ ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ। 1952 ਦੀਆਂ ਹੈਲਸਿੰਕੀ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲਵਾਨ ਕੇਡੀ ਯਾਦਵ ਨੇ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਵਰਗ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਤਮਗਾ ਸੀ। 1960 ਦੀਆਂ ਰੋਮ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਹਾਕੀ ਟੀਮ ਨੇ ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ 1964 ਦੀਆਂ ਟੋਕੀਓ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਚ ਸੋਨੇ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ। 1968 ਦੀਆਂ ਮੈਕਸੀਕੋ ਤੇ 1972 ਦੀਆਂ ਮਿਊਨਿਖ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਹਾਕੀ ਟੀਮ ਨੇ ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ। 1976 ਦੀਆਂ ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਖੇਡ ਦਲ 1924 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਖਾਲੀ ਹੱਥ ਵਤਨ ਪਰਤਿਆ। 1980 ਦੀਆਂ ਮਾਸਕੋ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ’ਚ ਭਾਰਤੀ ਹਾਕੀ ਟੀਮ ਨੇ ਸੋਨੇ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ; ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟੀਮ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਤਮਗਾ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤ ਸਕੀ।
ਭਾਰਤ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ (1984 ਲਾਂਸ ਏਂਜਲਸ, 1988 ਸਿਓਲ ਤੇ 1992 ਬਾਰਸੀਲੋਨਾ) ਵਿਚ ਖਾਲੀ ਹੱਥ ਪਰਤਿਆ। ਓਲੰਪਿਕ ਤਮਗੇ ਦਾ ਸੋਕਾ 16 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਬਾਅਦ 1996 ਦੀਆਂ ਐਟਲਾਂਟਾ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਟੈਨਿਸ ਖਿਡਾਰੀ ਲਿਏਂਡਰ ਪੇਸ ਨੇ ਤੋੜਿਆ। 2000 ਦੀਆਂ ਸਿਡਨੀ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੇਟਲਿਫਟਰ ਕਰਨਮ ਮਲੇਸ਼ਵਰੀ ਨੇ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ। ਉਹ ਓਲੰਪਿਕ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਖਿਡਾਰਨ ਬਣੀ। 2004 ਦੀਆਂ ਏਥਨਜ਼ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਰਾਜਵਰਧਨ ਰਾਠੌਰ ਨੇ ਟਰੈਪ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਵਿਚ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਾਠੌਰ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਵਰਗ ਵਿਚ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਖਿਡਾਰੀ ਬਣਿਆ। 2008 ਦੀਆਂ ਪੇਈਚਿੰਗ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਖੇਡ ਦਲ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਬਿਹਤਰ ਰਿਹਾ ਜਿਸ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਕੁੱਲ 3 ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ। ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਅਭਿਨਵ ਬਿੰਦਰਾ ਨੇ ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਪਹਿਲਵਾਨ ਸੁਸ਼ੀਲ ਕੁਮਾਰ ਤੇ ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ ਵਿਜੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ। ਬਿੰਦਰਾ ਪਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਬਣਿਆ ਜਿਸ ਨੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਵਰਗ ਵਿਚ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ ਹੋਵੇ। 2012 ਦੀਆਂ ਲੰਡਨ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੁੱਲ 6 ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ। ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ ਤੇ ਪਹਿਲਵਾਨ ਸੁਸ਼ੀਲ ਕੁਮਾਰ ਨੇ 1-1 ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ। ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ ਐਮਸੀ ਮੈਰੀਕੌਮ, ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਖਿਡਾਰਨ ਸਾਇਨਾ ਨੇਹਵਾਲ, ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਗਗਨ ਨਾਰੰਗ ਤੇ ਪਹਿਲਵਾਨ ਯੋਗੇਸ਼ਵਰ ਦੱਤ ਨੇ ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ। 2016 ਵਿਚ ਰੀਓ ਵਿਖੇ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਖਿਡਾਰਨ ਪੀਵੀ ਸਿੰਧੂ ਨੇ ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲਵਾਨ ਸਾਕਸ਼ੀ ਮਲਿਕ ਨੇ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ।
ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 11 ਤਮਗੇ ਹਾਕੀ ਖੇਡ ਵਿਚ ਜਿੱਤੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ 8 ਸੋਨੇ, 1 ਚਾਂਦੀ ਤੇ 2 ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਤਮਗੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਟੀਮ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਾਰ ਤਮਗੇ ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਸੰਸਾਰਪੁਰ ਤੇ ਲੈਜਲੀ ਕਲਾਡੀਅਸ ਨੇ ਜਿੱਤੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਾਕੀ ਵਿਚ ਤਿੰਨ-ਤਿੰਨ ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਇਕ-ਇਕ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ। ਧਿਆਨ ਚੰਦ ਤੇ ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇ ਤਿੰਨ-ਤਿੰਨ ਸੋਨ ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ ਹਨ। ਹਾਕੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਇਕੋ-ਇਕ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚ ਅਭਿਨਵ ਬਿੰਦਰਾ ਨੇ 2008 ਦੀਆਂ ਪੇਈਚਿੰਗ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ। ਹਾਕੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਕੁੱਲ 4 ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਹ 1 ਸੋਨੇ, 2 ਚਾਂਦੀ ਤੇ 1 ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਤਮਗੇ ਹਨ। ਕੁਸ਼ਤੀ ਵਿਚ 1 ਚਾਂਦੀ ਤੇ 4 ਕਾਂਸੀ, ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਵਿਚ 1-1 ਚਾਂਦੀ ਤੇ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਮਗਾ, ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚ 2 ਕਾਂਸੀ ਅਤੇ ਟੈਨਿਸ ਤੇ ਵੇਟਲਿਫਟਿੰਗ ਵਿਚ 1-1 ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ। ਸੁਸ਼ੀਲ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਵਰਗ ਵਿਚ ਇਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਮਗੇ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਬਣਿਆ ਜਿਸ ਨੇ 2008 ਵਿਚ ਕਾਂਸੀ ਤੇ 2012 ਵਿਚ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ।
ਸੰਪਰਕ: 97800-36216

Related Keywords

Moscow ,Moskva ,Russia ,Japan ,Tokyo ,Munich ,Bayern ,Germany ,Paris ,France General ,France ,United Kingdom ,Iran ,China ,Beijing ,Melbourne ,Victoria ,Australia ,London ,City Of ,Pakistan ,Seoul ,Soult Ukpyolsi ,South Korea ,India ,Thailand ,Rome ,Lazio ,Italy ,Sydney ,New South Wales ,Kolkata ,West Bengal ,North Korea ,Soviet ,Balbir Singh ,Yogeshwar Dutt ,Bindraa Indian ,Saina Nehwal ,Sakshi Malik ,Abhinav Bindra ,Udham Singh ,Gagan Narang ,Vijender Singh ,Vijay Kumar ,Olympics ,Hold Soviet Union ,Olympics Games ,Tlet India ,Summer Olympic Games ,Indian Sub Out ,Paris Summer Olympic Games ,Olympic Games ,Additionally Her United Kingdom ,Place Country China ,Out China ,Thailandv India ,Las Angles ,Indian Hockey ,Rome Summer Olympic Games ,Munich Summer Olympic Games ,Moscow Summer Olympic Games ,Lance Angles ,Atlanta Summer Olympic Games ,Beijing Summer Olympic Games ,Dhyan Chand ,Balbir Singh Senior ,Summer Olympic Games History ,மாஸ்கோ ,மோசிக்குவா ,ரஷ்யா ,ஜப்பான் ,டோக்கியோ ,முனிச் ,பேயர்ன் ,ஜெர்மனி ,பாரிஸ் ,பிரான்ஸ் ,ஒன்றுபட்டது கிஂக்டம் ,இரண் ,சீனா ,பெய்ஜிங் ,மெல்போர்ன் ,விக்டோரியா ,ஆஸ்திரேலியா ,லண்டன் ,நகரம் ஆஃப் ,பாக்கிஸ்தான் ,சியோல் ,தெற்கு கொரியா ,இந்தியா ,தாய்லாந்து ,ரோம் ,லேஸியோ ,இத்தாலி ,சிட்னி ,புதியது தெற்கு வேல்ஸ் ,கொல்கத்தா ,மேற்கு பெங்கல் ,வடக்கு கொரியா ,சோவியத் ,பல்பீர் சிங் ,யோகேஸ்வர் தத் ,சாக்ஷி மாலிக் ,உடம் சிங் ,ககன் நாரங் ,விஜேந்தர் சிங் ,விஜய் குமார் ,ஒலிம்பிக்ஸ் ,பழையது சோவியத் தொழிற்சங்கம் ,ஒலிம்பிக்ஸ் விளையாட்டுகள் ,விடுங்கள் இந்தியா ,கோடை ஒலிம்பிக் விளையாட்டுகள் ,ஒலிம்பிக் விளையாட்டுகள் ,ஔட் சீனா ,இந்தியன் ஹாக்கி ,மாஸ்கோ கோடை ஒலிம்பிக் விளையாட்டுகள் ,பெய்ஜிங் கோடை ஒலிம்பிக் விளையாட்டுகள் ,தியங் மந்திரம் ,பல்பீர் சிங் மூத்தவர் ,